Ad Astra Per Aspera - Çakıl Taşlarından Yıldızlara

Ege'nin Fen Fakültesi'ni ilk kazandığımda fakültedeki bölümlere baktım; Kimya, Biyokimya, Fizik, Biyoloji, Matematik, İstatistik, Astronomi. Hepsi güzel, iyi hoş da astronomi okumanın anlamı ne falan derdim. Tabii şimdi bunları -di'li geçmiş zamanda yazarken bile utanıyorum.

Zamanla bilimle içli dışlı oldukça ne kadar cahilce düşündüğümün farkına vardım. Bununla da kalmadı, kimyadan sonra en çok ilgilendiğim disiplinlerden biri oldu. Bunda Carl Sagan'ın ve şaheseri Cosmos'un da önemli payı vardır. Neyse, ablamın çocuklarına alıyorum bilimle ilgilenmelerini, tanımalarını sağlayayım bahanesiyle kipadan 50 liraya 5cm çaplı mercekli bir teleskop aldım. Sonuç hüsran oldu. Dibimizdeki ayı bile kromatik sapınçtan dolayı rengarenk gösteren bir şeymiş meğer.


Kaliteli bir teleskop almaya kalksan fiyatlar da beni epey aşan boyuttalar. Ben de kendim yapmaya karar verdim. Gökbilim forumundan 3 kişi tanıştık izmirli amatör teleskopçular olarak ama bir türlü faaliyete geçmedik. Sonrasında Lüftü Çakmak hoca İzmir'e taşınınca biz de başladık faaliyete...

Teleskop 8"(20cm) çapında, f6 odağa sahip Newtonian yani aynalı olacak. -Sen nasıl bir insansın Newton bulmadığın bir bok kalmamış-
                                         

Newton'un şirin 2" aynalı teleskobu

Herkes gibi ben de teleskopta en önemli şeyin büyütme gücü olduğunu zannederdim. Aslında en önemli şey topladığı ışık miktarıymış.

Topladığı ışık miktarı da tabi ki birincil aynanın çapına bağlı (ilk dandik teleskobumun 5cm olduğunu ve bunun 20cm olacağından yola çıkarsak ve dairede alanın yarıçapın karesi ile orantılı olduğunu da hesaba katarsak 20/5=4 → 4²= 16 kat daha fazla ışık toplayacak, buradan da çapın ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor) f6 neyin nesi derseniz; çukur aynanın odak uzaklığının çap cinsinden ifade biçimi (6x20=120cm)
Bu değerin önemi şu; ne kadar artarsa o kadar iyi zoom yapar fakat o kadar da az görüş açısına sahip olur ki bu da seyir kalitesi açısından olumsuz bir durum. Ben Lütfü hocanın tavsiyesiyle orta bir değer olan f6 değerini seçtim. f4 gibi bir değer bulutsular, galaksiler gibi derin uzay gözlemi için idealken, f10 bir teleskop gezegen gözlemleri için daha uygun.

Konuya ortasından daldık farkındayım o yüzden önce aynalı teleskop nedir ona bir bakalım;

Yukarıdaki resimde yapacağımız teleskobun içi ve dolayısıyla çalışma mantığı güzelce ortaya konmuş. Sağ üstteki açıklıktan gelen ışık, en soldaki çukur aynaya ulaşır ve ondan ikincil aynaya gönderilir, 45 derece açıyla duran ikincil düz ayna ise göz merceğine gönderir. göz mercekleri çok çeşitli o yüzden optiğine girmiyorum zaten gücüm de yetmez. Özetle; toplanan ışığa son rötuşları yaparak net görüntüyü oluşturuyor. Adından da anlaşılacağı üzere burası gözümüzü dayayıp baktığımız yer. Toparlarsak 3 optik parçamız var;
çukur ayna (birincil), düzlem ayna(ikincil) ve göz merceği. Göz merceğini kendimiz yapmayıp hazır alacağız.

Düzlem aynadan zaten bahsetmiyorum bile:)

Yani kendi teleskobunu yapmanın %90'ı birincil aynayı yapmakta bitiyor yani çukur aynayı. Bunu ileride ayrıntılarıyla anlatacağım üzere elimizle aşındırarak mükemmel bir çukur ayna haline getiriyoruz. Peki neden hazır almıyoruz çukur aynayı? cevabı aslında düz pencere camlarına ucaktan bakarak anlayabilirsiniz; aslında eğri büğrüler. Düz cam bile adam gibi düz değilken çukur ayna kim bilir ne kadar kusurludur...

                          

Teleskobu yapınca ilk görmek istediğim şey olan Orion Nebulası

Bu kadar giriş fazla bile sanırım... Artık ilerleme kaydettikçe buraya geçtiğim aşamaları ekleyeceğim.

1. 
   
   19mm et kalınlığı olan 8" camlar geldi (sadece biri benim) hunharca fotoğraflarını çektim işte bazıları.        
    

 devamı gelecek